Ανάπτυξη. Ναι αλλά πως;

Του Βαγγέλη Πλάκα
(Απρίλιος 2006)

Σήμερα δεν θα μιλήσουμε με αριθμούς και ποσοστά, τα οποία έχουμε επικαλεστεί πολλάκις στο παρελθόν ειδικά προς επίρρωση των προβληματισμών που αναπτύσσουμε για την ανάπτυξη και το μέλλον του Καρπενησίου και συνολικά της Ευρυτανίας.

Θα μιλήσουμε με ‘’κοινό νου’’. Για τα προβλήματα του σήμερα αλλά κυρίως για το πώς τα προβλήματα αυτά αφενός θα αντιμετωπιστούν αφετέρου πώς δεν θα εμφανιστούν ξανά στο δρόμο μας, ως αναπτυξιακό τροχοπέδη.Τα προβλήματα και τα ανοικτά μέτωπα για τον τόπο μας είναι ουκ ολίγα, έχουν επισημανθεί ουκ ολίγες φορές και σε αυτές τις αράδες.

Μείζον θέμα για την ανάπτυξη του νομού η ανατολική πρόσβαση της σήραγγας Τυμφρηστού, το οδικό δίκτυο με κορωνίδα το δρόμο των Αγράφων, η τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο ΧΥΤΑ, τα αιολικά πάρκα, ο εκσυγχρονισμός του χιονοδρομικού κέντρου, η προστασία του περιβάλλοντος και η αξιοποίηση της λίμνης των Κρεμαστών και τόσα άλλα. Και παράλληλα άλλες τόσες οι αφορμές για προβληματισμό όπως η έλλειψη παραγωγικών μονάδων, η ανεργία, η μη ισόρροπη ανάπτυξη, τα χωριά και τα σχολειά που ερήμωσαν ή το ότι η ευρύτερη περιοχή του Καρπενησίου, η μόνη στην οποία υπάρχει οικονομική δραστηριότητα και παρατηρείται ανάπτυξη, τείνει να μετατραπεί σε μονοδιάστατο κέντρο παροχής υπηρεσιών.

Τα παραπάνω θέματα είναι σαφές πως δεν απαιτούν απλώς επισήμανση και διαχείριση. Απαιτούν λύσεις και αποφάσεις εντός ενός συγκροτημένου, συνολικού, ρεαλιστικού και μακρόπνοου στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδιασμού, ο οποίος όμως σήμερα απουσιάζει από την Ευρυτανία. Και απουσιάζει διότι πρωτίστως δεν έχουμε καταλήξει στο ποια αναπτυξιακή ταυτότητα θέλουμε. Τι Καρπενήσι και τι Ευρυτανία θέλουμε; Θέλουμε μια περιοχή επικεντρωμένη μονοδιάστατα στον τουρισμό; Θέλουμε ένα κέντρο έρευνας και εκπαίδευσης στο χώρο της δασοπονίας-δασολογίας και του φυσικού περιβάλλοντος; Θέλουμε μια εστία παιδείας-πολιτισμού; Θέλουμε έναν πυρήνα εναλλακτικής-παραδοσιακής επιχειρηματικότητας; Θέλουμε όλα αυτά μαζί ή κάτι άλλο;Να υποθέσουμε πως θέλουμε έναν νομό με έμφαση στην τουριστική ανάπτυξη, ένας χαρακτήρας άλλωστε που την τελευταία 15ετία έχει εν πολλοίς διαμορφωθεί.

Να δημιουργήσουμε όμως συνθήκες και προϋποθέσεις για ορθολογική τουριστική ανάπτυξη που θα έχει διάρκεια. Αυτό προαπαιτεί κατ΄ αρχάς υποδομές και εν συνεχεία προσαρμογή στα νέα δεδομένα της τουριστικής αγοράς που θέλει την παροχή πολλών ‘’προϊόντων΄΄ και ‘’υπηρεσιών’’. Χειμερινός τουρισμός, θρησκευτικός, συνεδριακός, αθλητικός και τόσες άλλες εκφάνσεις του που η περιοχή μας μπορεί να αξιοποιήσει συστηματικά και όχι αποσπασματικά. Όπως και τόσα άλλα συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορεί να αξιοποιήσει πάντα στο πλαίσιο της προαναφερθείσας προτεραιότητας, όπως η ιστορία, η παιδεία και ο πολιτισμός. Ή τόσα άλλα μέρη, το κάθε ένα με τη δική του ιδιαιτερότητα, που μπορεί να προσδώσει το ξεχωριστό του χαρακτηριστικό στη σύνθεση του τουριστικού καμβά της Ευρυτανίας. Αυτά μόνο για τον τουρισμό.

Θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για οποιαδήποτε άλλη προτεραιότητα και αν επιλεγεί για την Ευρυτανία.Δεν έχουμε αποφασίσει ποιον αναπτυξιακό χαρακτήρα θέλουμε για τον τόπο μας, ώστε εν συνεχεία να θέσουμε συγκεκριμένους στόχους, να διαμορφώσουμε στρατηγικό σχεδιασμό, να καθορίσουμε βήματα και δράσεις, να καταρτίσουμε μελέτες και προτάσεις, να αξιοποιήσουμε τις ευρω-ευκαιρίες και να τα υλοποιήσουμε ή διεκδικήσουμε συγκεκριμένα, με σαφήνεια και ενότητα. Ειδάλλως θα βουλιάζουμε στο τέλμα των αναποτελεσματικών σπασμωδικών κινήσεων και θα αρκούμαστε στα ‘’καθρεφτάκια για τους ιθαγενείς’’ που θα μας μοιράζουν οι εκάστοτε περιοδεύοντες υπουργοί. Από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα μπορεί να θεωρηθεί η κατασκευή της σήραγγας του Τυμφρηστού, του μεγαλύτερου έργου υποδομής που έγινε στην Ευρυτανία και το οποίο παραμένει ‘’τυφλό’’ και περιορισμένης λειτουργικότητας, εξαιτίας της απουσίας ύπαρξης ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου. Ενός σχεδίου που θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ αν θέλουμε να μιλάμε για ορθολογική ανάπτυξη και δεν θέλουμε να χάσουμε νέες ευκαιρίες. Και η ευθύνη για την κατάρτιση αυτού βαραίνει περισσότερο τις πλάτες των τοπικών φορέων.